محمدتقی سبزه ای

بیان مساله: حضور و مشارکت زنان در اکثر مناطق جهان رو به افزایش است و در سراسر دنیا، رفتارهای انحرافی از جمله خشونت در محیط کار به طور فزاینده ای به عنوان یک بحران جدی شناخته می شود که منجر به تنش های روحی- روانی شده است و می تواند باعث کاهش رضایتمندی در شغل و روابط اجتماعی گردد. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف بررسی شیوه های مواجهه با خشونت علیه زنان در مراکز بخش خصوصی در اقلیم کردستان عراق انجام شد. از این منظر، محقق جهت دسترسی به جامعه آماری به بررسی این پژوهش در شهر سلیمانیه عراق پرداخته است. مواد و روش ها: مطالعه مقطعی حاضر که، با روش کیفی و با رویکرد پدیدار شناسی و از نوع اسمیت می باشد، در سال 1402-1401 انجام شد. جامعه مورد بررسی، کارکنان زن در استان سلیمانیه عراق بودند. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه بود و روایی و پایایی آن توسط اساتید راهنما و مشاوره طرح تایید گردیده است. داده ها پس از ضبط مصاحبه مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: در تمامی مصاحبه ها، خشونت مالی رایج ترین نوع خشونت است. علاوه بر این، خشونت های دیگری همچون: خشونت کلامی، روانی، فیزیکی( جسمی) و خشونت جنسی از مصاحبه ها استخراج شده اند. همچنین در رابطه با شیوه مواجهه با خشونت در محیط کاری پنهان کاری و سکوت بیشترین نوع مواجهه بوده است و ترک کار، مقاومت و برقرارای صلح از طریق میانجی نیز در مراحل بعدی عنوان شده اند. نتیجه گیری: با توجه به شیوع انواع خشونت در شهر سلیمانیه به نظر می رسد، می بایست تمهیداتی در جهت کاهش آن به کار گرفته شود، از این رو پیشنهاد می گردد برنامه ریزی و اجرای مداخلات قانونی به منظور کاهش و تحدید و پیشگیری از خشونت در میان زنان شاغل و توسط کارفرمایان صورت گیرد.

حاضر با هدف بررسی مطالعۀ جامعه شناختی مکانیزم های انطباق مردم شهر تهران با آلودگیِ هوا انجام شد. روش این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها روش توصیفی از نوع پیمایش می باشد.، جامعۀ آماری شهروندان بالای 18 سال تهرانی و خوشه های منتخب جمعیت ساکن بالای 18 سال در منطقۀ 1 از شمال شهر، منطقۀ 16 از جنوب، منطقۀ 13 از شرق، منطقۀ 22 از غرب و منطقۀ11 از مرکز تهران می باشند که تعداد 384 نفر با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شدند شیوه ی نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای می باشد اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری و مراحل آماری آن با استفاده از نرم افزار spss انجام شده است. یافته های آزمون فرضیات نشان داد متغیر اعتماد به نهادها 244/0 درصد از متغیر وابسته ، طبقه اجتماعی 204/0 درصد از متغیر وابسته ، درک از جامعه مخاطره 258/0 از تغییرات متغیروابسته را پیش بینی می کنند. همچنین یافته های جانبی تحقیق نشان می دهد که تحصیلات، درآمد، اشتغال، قومیت، سن و مدت سکونت بر مکانیزم های انطباق با آلودگی هوا تاثیر می گذارد.

خشونت علیه زنان توسط همسران ، مسئله ای فراگیر و شایع در تمام جوامع است. سازمان بهداشت جهانی در اوّلین مطالعۀ جهانی خود دربارۀ خشونت علیه زنان نتیجه گرفته است که در هر 18 ثانیه یک زن مورد حمله یا بدرفتاری قرار می گیرد. اهمیت یافتن مسالۀ سلامت زنان از یک طرف و از طرف دیگر پیامدهای خشونت علیه زنان در آیندۀ جوامع باعث شد در این تحقیق سعی در کشف ریشه های اجتماعی بروز خشونت علیه زنان توسط همسران آنها داشته باشیم. خشونت های خانگی تحت تاثیر دو دسته از عومل اساسی قرار دارند؛ از سویی عوامل فردی و روانی و از سوی دیگر عوامل اجتماعی و ساختاری. بیشتر پژوهش ها نشان می دهند عوامل اجتماعی، نقش اصلی و بارزتری در بروز پدیدۀ خشونت دارند تا عوامل روانی و فردی. در بخش ملاحظات نظری، از دیدگاه های ستمگری ساختار اجتماعی، ستمگری جنسی، جامعه پذیری جنسیتی و هماهنگی فرهنگی استفاده شد. در این پژوهش از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسانه (تجربۀ زیستۀ زنان قربانی) با 18 زن قربانی مراجعه کننده به پزشکی قانونی همدان در سال 1398 مصاحبه صورت گرفت. پس از جمع آوری اطلاعات لازم، در قسمت تحلیل داده ها، 17 مفهوم اصلی و 57 مفهوم فرعی حاصل شد. مفاهیم اصلی مشتق شده از دیدگاه های زنان، به دو دستۀ ساختاری و زمینه ای تقسیم گردید. زنان قربانیِ خشونت، مضامین ستمگری جنسی، جامعه پذیری جنسیتی، مسائل اقتصادی و نقش قانون را به عنوان عوامل ساختاری دخیل مطرح کردند. همچنین ویژگی های شخصیتی مردان و نحوۀ جامعه پذیری آنان توسط خانواده ها را، عوامل زمینه ای می دانستند. زنان قربانی اذعان نمودند که عملاً تحت فشارهای اجتماعی، مدام در مقابل خشونت همسران، گزینۀ "سکوت " را اختیار نموده و ادامۀ زندگی مشترک را بر پذیرش داغ ننگ طلاق ارجح می دانند

طی چند دهه گذشته،سرمایه اجتماعی از جانب بسیاری از پژوهشگران داخلی و خارجی مورد توجه شایانی واقع شده استت.مفهوم سر مایه اجتماعی ریشه در روابط اجتماعی نوع بشر دارد و به نوعی محصول جامعه بشری است.امروزه این امر مسلم است که رسیدن به جامعه ایی با تاب آوری اجتماعی بالا، معیارهای جهان شمول و بستر مناسب برای زیست اجتماعی تنها با وجود عامل سرمایه اجتماعی تحقق می یابد.وجود سطح بالای سرمایه اجتماعی می تواند،در توانایی جوامع اعم از شهری و روستایی جهت مدیریت وکاهش ریسک مخاطراتی نظیر خشکسالی،مفید واقع شود.دراین راستا،پژوهش حا ضر با هدف همسویی با این تحولات بینشی وکمک به آن وبا بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی و سنجش میزان سرمایه اجتماعی و ارتباط آن با تاب آوری اجتماعی می پردازد. برای حصول به اهداف تحقیق از روش های اسنادی و میدانی با تاکید بر تکمیل پرستشتنامه در نزد خانوارهای نمونه استفاده شده که اعتبار آن از نوع محتوایی وپایایی آن از طریق آلفای کرونباخ محاسبه شده است.جامعه آماری سرپرستان خانوارهای روستاییان دهستان بدرِ شهرستان روانسر و روش نمونه گیری خوشه ای بوده است.داده های بدست آمده ازمیان 582 نفرسرپرستان خانوار که به صتورت تصادفی انتخاب شتتتده،اخذ گردیده و از طریق نرم افزار خاص علوم اجتماعی) SPSS ( مورد تجزیه وتحلیتل قرار گرفت.به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمتاری مبتنی بر مقایسه میانگینها،آزمون تی تک نمونه ای،آزمونهای همبستتگی پیرسون و رگرسیون چندگانه توام، استفاده شد. نتیجه مطالعه حا ضر نشان میدهد که بین تاب آوری اجتماعی موجود در روستاهای نمونه و سطح سرمایه اجتماعی و زیر شاخه های آن شامل شبکه های روابط، مشارکت، اعتماد و هنجارهای معامله متقابل،رابطه معناداری وجود دارد و با تغییر هریک از آنها، میزان تاب آوری اجتماعی خانوارها نیز تغییر مییابد.این در 63 درصد می باشد که برا ساس / حالی استت که تاب آوری کل خانوارهای مورد مطالعه دردهستتان بدر 34 آزمون تی انجام شتتتده پایین تر از حد متوسط و در و ضعیت نامطلوبی می باشتتتد.همچنین نتیجه تحلیل رگرسیونی نشان داد که متغییرهای سرمایه اجتماعی در مجموع 25 درصد از واریانس میزان تاب آوری اجتماعی راتبیین می کنند.